28

İnternet ve dijital bankacılık dolandırıcılığı artıyor. Uzmanlar, kullanıcıların uyanık olup basit güvenlik önlemleri almasının kritik olduğunu vurguluyor.

Günlük yaşamda internet ve mobil uygulamalar ile dijital bankacılığın yaygınlaşması, kişisel verilerin birçok yerde bulunması, uzaktan çalışma ve zayıf cihaz güvenliği, ayrıca kripto paralara artan ilgi dijital dolandırıcılar için geniş bir alan oluşturdu. Dijital dolandırıcılık artık organize bir sektör hâline gelmiş durumda; suç şebekeleri vergi ve kara para takibine göz yuman bölgelerde lüks ofisler gibi faaliyet gösteriyor.

Aşağıda güncel ve en sık kullanılan dolandırıcılık yöntemleri ile her birine karşı alınabilecek temel önlemler maddeler halinde sıralanmıştır.

Başlıca Dolandırıcılık Türleri

1. E-posta / Sahte web siteleri (Phishing)

Yöntem: Banka, e-fatura, kargo veya kamu kurumu görünümlü sahte e-postalar/bağlantılar; kullanıcı adı/şifre, kredi kartı bilgisi istenmesi.

Sık görülen tuzak: Sahte ödeme sayfaları, “hesabınız bloke oldu” bildirimleri.

Önlem: Banka sizden şifre istemez; linke tıklamak yerine tarayıcıya kurumun resmi adresini yazın.

2. SMS ile dolandırıcılık (Smishing)

Yöntem: Banka/kargo/operatör görünümlü SMS’lerdeki bağlantılarla bilgi çalınması veya zararlı uygulama yükletilmesi.

Önlem: Şüpheli bağlantılara tıklamayın; kısa numaralardan gelen mesajlara dikkat edin.

3. Sahte mobil uygulamalar / kötü amaçlı uygulamalar

Yöntem: Popüler banka/kripto/ödeme uygulamalarına benzeyen ad ve ikonlarla yayılan zararlı uygulamalar; parola/OTP çalmaya yönelik izin talepleri.

Önlem: Uygulamaları yalnızca Google Play veya App Store üzerinden, geliştirici bilgilerini kontrol ederek indirin; banka uygulamanıza başka bir linkten giriş yapmayın.

4. Sahte e-ticaret / ilan dolandırıcılığı

Yöntem: Çok ucuz fiyatlarla cazip ilanlar, kapora/ön ödeme isteyip ürünü göndermeme.

Önlem: Bilinmeyen sitelerden alışveriş yapmayın; site hakkında kısa araştırma ve şikayet platformlarına (ör. Şikayetvar) bakın.

5. Yatırım / Kripto para dolandırıcılıkları

Yöntem: Hızlı kazanç vaadiyle sosyal medya ve referans programları üzerinden yatırım toplama; ponzi benzeri yapılar, sahte borsalar.

Önlem: Tefas veya resmi düzenleyici platformlarda olmayan hiçbir platformdan yatırım ürünü alıp satmayın.

6. Romance / Sosyal medya dolandırıcılığı

Yöntem: İnternette duygusal ilişki kurup para isteme veya sahte hikâyelerle güven kazanma.

Önlem: Tanımadığınız kişilere para göndermeyin; duygusal manipülasyonlara karşı dikkatli olun.

7. Fidye yazılımları (Ransomware)

Yöntem: Kurum ve KOBİ’lerin veri sistemlerinin şifrelenmesi ve fidye talebi.

Önlem: Düzenli yedekleme yapın, antivirüs ve güncellemeleri uygulayın, ağ erişim kontrolleri koyun.

8. Vergi / İcra bildirim sahtekârlığı

Yöntem: Sahte vergi veya icra tebligatı gösterilip ödeme talep edilmesi.

Önlem: Şüpheli bildirimlerde doğrudan ilgili vergi dairesi veya kurumla resmi kanallardan iletişime geçin.

Korunma Tavsiyeleri (Kısa ve Uygulanabilir)

• Banka ve resmi kurumlar asla şifre istemez; böyle bir talep gelirse şüphelenin.
• Linklere tıklamayın — bankanın resmi adresini tarayıcıya yazın.
• Uygulamaları sadece resmi mağazalardan ve geliştirici bilgilerini kontrol ederek indirin.
• İki faktörlü kimlik doğrulamada (2FA) SMS yerine uygulama tabanlı OTP (Authenticator) veya donanım token tercih edin.
• Cihazları güncel tutun; bilinmeyen Wi‑Fi ağlarına bağlanmayın.
• Kişisel bilgileri sosyal medyada aşırı paylaşmayın (doğum tarihi, aile bilgileri, okul vb.).
• Şüpheli durumda bankanızın resmi müşteri hizmetlerini bilinen numaradan arayın; gelen numarayı geri aramayın.
• Düzenli yedekleme yapın; iş veya kurum ağlarında yetki kontrolü ve güncel güvenlik yazılımları bulundurun.